Tiêu chuẩn TCVN 9362:2012 là một tiêu chuẩn xuất phát từ TCXD 45:1978 dùng để áp dụng cho những tiêu chuẩn thiết kế nền nhà và công trình. Hôm nay, hãy cùng Nền Móng Đăng Quang tìm hiểu về tiêu chuẩn này khi áp dụng cho nền nhà và công trình xây trên đất lún ướt cũng như nền, nhà và công trình xây trên đất trương nở.
I - Phạm vi áp dụng của tiêu chuẩn thiết kế nền nhà và công trình TCVN 9362:2012
TCVN 9362:2012 là tiêu chuẩn được dùng để thiết kế nền nhà và công trình. Tiêu chuẩn này không được áp dụng với thiết kế nền của công trình như thủy lợi, cầu đường, sân bay, hay các nền móng chịu tải động khác.
II - Quy định chung của tiêu chuẩn thiết kế nền nhà và công trình
Theo quy định chung của tiêu chuẩn kỹ thuật này, thiết kế nền của nhà, công trình phải căn cứ vào:
Kết quả khảo sát địa chất công trình, địa chất thủy văn và điều kiện khí hậu khu vực xây dựng công trình.
Kinh nghiệm xây dựng nhà và công trình trong các điều kiện địa kỹ thuật tương tự.
Các tài liệu cụ thể về tòa nhà hoặc cấu trúc được xây dựng, cấu trúc của nó và tải trọng tác động lên nền và các điều kiện sử dụng trong tương lai của nó.
Điều kiện xây dựng của địa phương.
So sánh phương án kỹ thuật và phương án kinh tế của các phương án thiết kế và chọn phương án tối ưu để tận dụng hết các tính chất cường độ, biến dạng của đất và cơ tính của vật liệu nền (hoặc vật liệu khác) cũng như các phần ngầm khác của kết cấu.
Việc nghiên cứu địa kỹ thuật đất nền của nhà và công trình phải tuân theo các yêu cầu của tiêu chuẩn khảo sát công trình được áp dụng và có tính đến các đặc điểm kết cấu và hoạt động của nhà và công trình.
Kết quả nghiên cứu địa chất công trình theo tiêu chuẩn thiết kế nền nhà và công trình phải bao gồm các tài liệu cần thiết để giải quyết các vấn đề sau:
Chọn móng và loại móng, xác định chiều sâu đặt móng và kích thước móng với những thay đổi dự kiến (trong quá trình xây dựng và sử dụng) theo cơ sở và tính chất của đất như địa chất công trình, địa chất thủy văn.
Nếu cần, lựa chọn các phương pháp cải tạo đặc tính của đất.
Chỉ định định dạng và số lượng hàm tạo.
Theo tiêu chuẩn thiết kế nền nhà và công trình, không được phép thiết kế móng nhà và công trình thuộc công trình tương ứng khi chưa hoặc chưa đủ địa chất nền.
Khi có thể, trong quy hoạch nền, móng phải ủi đất canh tác để sau này sử dụng vào nông nghiệp (tái canh) hoặc đất ít giá trị nông nghiệp. Đối với mặt bằng móng nhà và công trình, cần đo biến dạng của móng theo các mốc định sẵn sau đó mới tiến hành thiết kế nền và công trình theo TCVN 9362:2012.
III - Thiết kế nền theo tiêu chuẩn thiết kế nền nhà và công trình
1. Chỉ dẫn chung
Khi thiết kế móng nhà theo tiêu chuẩn thiết kế nền nhà và công trình, công trình phải tính toán sao cho biến dạng của móng không được vượt quá giá trị giới hạn cho phép của công trình sử dụng bình thường, phải có đủ khả năng chịu lực để tránh mất ổn định hoặc hư hỏng nền.
Thiết kế mặt sau phải được lựa chọn theo kết quả tính toán:
Loại nền (tự nhiên, nén nhân tạo, tăng cường hóa học hoặc sử dụng nhiệt để gia cố...)
Loại kết cấu, kích thước và vật liệu của móng, (móng băng, bản, trụ, bê tông cốt thép, bê tông, bê tông đá học, móng nông hay sâu, móng cọc, trụ sâu...)
Nền phải tính theo công thức sau:
Trạng thái giới hạn đầu tiên dựa trên khả năng chịu tải.
Trạng thái giới hạn thứ hai dựa trên các biến dạng (độ lún, độ võng,...) làm cản trở việc sử dụng bình thường của các công trình và công trình kiến trúc.
Nền móng tính theo khả năng chịu lực, tính biến dạng khi nền không phải đá.
Tính toán nền theo sức chịu tải phải tiến hành trong những trường hợp:
Ngay cả khi có động đất, các tải trọng bên đáng kể được truyền xuống móng (tường chắn của kết cấu chịu lực đẩy ...)
Nền hoặc công trình nằm gần mép mái dốc hoặc lớp đất có độ dốc lớn hơn
Nền là đá cứng
Nền gồm đất sét bão hòa nước và đất than bùn
Nếu phương án kết cấu được thông qua để đảm bảo rằng móng không bị dịch chuyển quá mức theo khung đánh giá của tiêu chuẩn thiết kế nền nhà và công trình, thì cho phép tính toán móng không dựa trên khả năng chịu lực.
Nếu dự định xây nhà hoặc công trình mà chưa lấp lại đất ngay sau khi hoàn thành móng thì phải kiểm tra khả năng chịu lực của nền so với tải trọng thực tế tác dụng trong quá trình xây dựng.
Theo tiêu chuẩn thiết kế nền nhà và công trình, sơ đồ tính toán của hệ công trình (ở nền hoặc móng), phải đề cập đến các yếu tố thiết yếu nhất ảnh hưởng đến trạng thái ứng suất cũng như mức độ biến dạng của nền nhà thi công và kết cấu của công trình. Trong trường hợp cần thiết phải kể đến sự làm việc không gian của kết cấu, tính phi tuyến hình học và vật lý, tính không đẳng hướng, các tính chất về dẻo và lưu biến của vật liệu và đất cũng như khả năng thay đổi các tính chất này.
2. Những tải trọng được kể đến trong khi tính toán nền
Các tải trọng và tác dụng lên móng truyền qua móng công trình và móng công trình hoặc móng của từng bộ phận riêng lẻ phải được tính bằng cách tính đến sự làm việc đồng thời của công trình (công trình) và nền hoặc móng với một nền chắc chắn.
Tải trọng và tác dụng lên công trình (công trình) hoặc các phần tử riêng lẻ và tổ hợp của các loại tải trọng và tác dụng này phải được thực hiện phù hợp với các yêu cầu của tiêu chuẩn tải trọng và xung kích.
Cho phép xác định tải trọng của móng mà không tính đến sự phân bố lại của các tải trọng này trong kết cấu phía trên móng và được tính toán từ bình đồ tĩnh của nhà, công trình trong các trường hợp sau:
Khi tính toán móng nhà và công trình cấp III-IV
Khi kiểm tra ổn định chung của nền và nhà, công trình đang xét
IV - Đặc điểm thiết kế nền của nhà và công trình xây trên đất lún ướt
Móng nền lún ướt phải được thiết kế theo tính chất của loại đất này: xét trong điều kiện ứng suất của tải trọng bên ngoài hoặc trọng lượng bản thân của đất. Nếu đất ướt, đất sẽ biến dạng thêm do lắng ướt. Chỉ bao gồm biến dạng lún ướt khi xử lý độ lún tương đối ướt của đất ds ≥ 0,01.
Để thiết kế và xây dựng công trình trên nền đất lún ướt và đất trương nở thì cần phải xin giấy phép xây dựng và được cấp phép xây dựng. Vậy các kỹ sư hãy tìm hiểu và đưa ra cho mình dịch vụ xin giấy phép nhanh chóng giá rẻ để vừa phù hợp với chi phí cũng như thời gian thi công nhé!
Biến dạng thêm của đất lún ướt được phân ra thành các loại theo tiêu chuẩn thiết kế nền nhà và công trình như sau:
Biến dạng lún ướt thẳng đứng Ss do tải trọng móng gây ra trong vùng biến dạng móng tính từ đáy móng đến tổng ứng suất dọc của tải trọng móng và trọng lượng bản thân của đất bằng áp lực lún ướt ban đầu Ps.
Biến dạng lún ướt theo phương thẳng đứng Ssd do trọng lượng bản thân của đất gây ra ở phần dưới của vết lún ướt, tính từ độ sâu mà ứng suất dọc bản thân của đất bằng áp suất lún ướt ban đầu, Ps đỉnh đến đường biên dưới của vết lún ướt.
Biến dạng bên Us xảy ra khi đất bị ướt do trọng lượng của chính nó nằm trong đường cong của phễu lắng ướt.
Khi có các loại lún ướt, điều kiện đất xây dựng công trình được phân thành hai loại theo khả năng lún ướt do trọng lượng riêng của đất:
Lắng ướt loại I nghĩa là Ss lắng ướt về cơ bản xảy ra trong vùng biến dạng do tải trọng nền hoặc các tải trọng bên ngoài gây ra, còn Ssd lắng ướt do trọng lượng bản thân của đất gây ra. không vượt quá hoặc không quá 5 cm.
Lắng ướt loại II Khi lắng ướt Ssd do trọng lượng bản thân của đất gây ra, chủ yếu ở phần dưới của lớp lắng ướt, khi có tải trọng bên ngoài, ngoài Ssd, Ss sẽ lắng ướt ở phần dưới, và lớp lắng ướt ở đỉnh vùng biến dạng.
Các dạng điều kiện địa chất bồi tụ ướt được quy định trong quá trình khảo sát địa chất công trình dựa trên kết quả thí nghiệm trong phòng thí nghiệm, và khi cần độ chính xác, lắng đọng ướt do trọng lượng chết phải được kiểm tra tại chỗ. Đất trong hố thử nghiệm.
Khi thiết kế nền móng lún ướt cần chú ý đến khả năng thấm ướt và tăng độ ẩm của đất do:
Nền móng bị ướt một phần dẫn đến các khu vực lún ướt bị hạn chế hoặc toàn bộ chiều dày lún ướt ở một số khu vực nhất định.
Thấm ướt toàn bộ bề dày diện tích lớn lắng ướt, tất cả lắng ướt là do tải trọng truyền lên móng và trọng lượng bản thân của đất.
Độ lún ướt của lớp đất dưới đất do mực nước ngầm dâng lên là do trọng lượng bản thân của lớp đất phía trên hoặc tổng tải trọng của nền nhà, công trình và trọng lượng bản thân của đất.
Hàm lượng nước của bùn lắng ướt tăng dần do quá trình xây dựng và phủ lớp nhựa đường trên mặt đất, và tích tụ dần do nước mặt thấm vào đất, phá hủy các điều kiện tự nhiên để thoát hơi nước của đất.
V - Đặc điểm thiết kế nền, nhà và công trình xây trên đất trương nở
Khi độ thấm nước tăng, nền đất trương nở thì công trình phải thiết kế theo đặc điểm của loại đất trương nở này. Khi hàm lượng nước trong đất giảm, quá trình ngược lại xảy ra - co ngót. Đất sét thông thường bị giãn nở thể tích nếu bị thấm ướt với chất thải hóa học được sản xuất công nghiệp, chẳng hạn như dung dịch axit sunfuric.
Khi thiết kế móng bằng lu, cần lưu ý khi trời ẩm ướt, một phần của cừ có khả năng nở ra (chẳng hạn như lu chứa trong luyện kim điện).
Trị số nở ra của đất móng phụ thuộc vào áp lực tác dụng lên đáy móng, loại và tình trạng của đất, chiều dày của lớp đất nở ra, diện tích thấm ướt, tính chất lý hóa của chất lỏng thấm qua nền đất.
Biến dạng nền do đất nở ra có thể xảy ra do:
Trương nở do đất bị ướt do sản xuất nước, nước trong khí quyển hoặc mực nước ngầm dâng cao.
Tích tụ hơi ẩm dưới kết cấu của từng khu vực có độ sâu hạn chế do sự phá hủy các điều kiện bay hơi tự nhiên của công trình và lớp phủ bitum (màng trên bề mặt).
Sự giãn nở và co lại của đất ở phần trên của vỉa do sự thay đổi trạng thái nhiệt dịch (các yếu tố khí hậu theo mùa) và sự co lại khô do ảnh hưởng của các nguồn nhiệt.
Khi đất nở ra, sự giãn nở và co lại gây thêm áp lực theo phương ngang, điều này phải được tính đến khi thiết kế phần sâu của nhà và công trình.
Nếu có đất nở ra thì phải tính toán theo biến dạng và nếu cần thì tính toán sức chịu tải theo yêu cầu chung quy định tại tiêu chuẩn thiết kế nền nhà và công trình. Ngoài ra, cần xác định giá trị tính toán của biến dạng phụ của nền do đất nở ra hoặc co lại bằng cách tính tổng biến dạng của từng lớp đất dưới đất lấy từ giá trị giãn nở tương đối hoặc co lại.
Độ co ngót tương đối được xác định do tổng áp lực tác dụng lên lớp đất đang xét, bao gồm trọng lượng bản thân của đất, tải trọng truyền từ móng của tòa nhà hoặc kết cấu và áp lực bổ sung. do các bộ phận của khối không thấm được đất gây ra.
Trên đây là những tiêu chuẩn thiết kế nền nhà và công trình trên đất lún ướt và đất trương nở phổ biến nhất. Ngoài ra bạn nếu bạn có nhu cầu khoan giếng với chi phí tối ưu cũng như vị trí giếng khoan hợp lý thì hãy tham khảo trọn gói dịch vụ khoan giếng công nghệ cao tại Nền Móng Đăng Quang nhé!
