Hồ sơ địa chất công trình là lập thành văn bản những hoạt động nghiên cứu địa chất trước đó. Nó bao gồm rất nhều khía cạnh phức tạp, hãy cùng Nền Móng Đăng Quang tìm hiểu rõ hơn trong bài viết dưới đây.
I - Hồ sơ địa chất công trình là gì?
Hồ sơ địa chất công trình hay hồ sơ báo cáo khảo sát địa chất công trình là văn bản bao gồm những hoạt động điều tra, nghiên cứu, đánh giá điều kiện địa chất của một địa điểm xây dựng nào đó. Bản hồ sơ này được lập ra nhằm các bên tham gia có thể nắm rõ được cấu trúc nền đất, điều kiện các lớp đất cát cũng như mạch nước ngầm dưới đất, tính chất cơ bản của đất và các tai biến địa chất có thể xảy ra khi thi công cũng như khi đưa vào sử dụng để thuận lợi hơn cho công tác quy hoạch.
Từ bản hồ sơ địa chất công trình đó, bên thi công có thể hiểu hơn về điều kiện địa chất khu vực để hiểu hơn về các công tác quy hoạch, thiết kế móng, xử lý nền,... Các công tác chính liên quan là khoan địa chất, đào, nén tĩnh, nén ngang,...
Việc trước tiên khi triển khai hoạt động điều tra để đưa ra hồ sơ địa chất công trình thì một kỹ sư xây dựng phải nắm rõ được địa chất là gì. Từ đó đưa ra được những kết luật chi tiết và chuẩn xác nhất về vị trí công trình đang chuẩn bị thi công để đưa ra hồ sơ địa chất được chuẩn xác cũng như triển khai thi công dự án không gặp sai sót.
II - Tại sao cần hồ sơ địa chất công trình?
Hồ sơ địa chất công trình sẽ cung cấp thông tin tổng hợp cho nhà thầu, bên thi công để họ có thể nắm được tất cả thông tin để:
Đánh giá được mức độ khả thi của công trình thi công trên địa điểm đã được chọn
Thiết kế, lựa chọn giải pháp móng cho công trình xây dựng một cách phù hợp mà vẫn đảm bảo phù hợp với chi phí đã đề ra
Đối chiếu những biện pháp thi công đã đề ra có phù hợp với công trình không
Dự đoán trước những khó khăn, trở ngại có thể xảy đến trong quá trình thi công dự án để giảm thiểu một cách tối ưu
Xác định đặc tính của môi trường địa chất và hoạt động kinh tế của con người cùng sự biến đổi của chúng theo thời gian
III - Khi nào cần hồ sơ địa chất công trình
Trước khi thiết kế nền móng hoặc có ý định thi công một công trình, đơn vị thầu hoặc chủ thi công phải có trách nhiệm tạo lập hồ sơ khảo sát địa chất công trình. Việc này có tác dụng rất lớn đối với kết quả thi công của công trình về sau. Với những khu vực địa chất phức tạp thì việc lập hồ sơ báo cáo khảo sát địa chất công trình có thể giúp bên thi công chú ý hơn về điều kiện tự nhiên xung quanh.
IV - Cách xây dựng hồ sơ địa chất công trình
Công trình nào được xây dựng, trước khi thiết kế kỹ thuật cần phải có hồ sơ địa chất công trình để các bên dễ dàng nắm được tình hình và thực hiện công việc của mình.
Hồ sơ địa chất công trình là một trong những việc làm đầu tiên khi tiến hành thi công vì nó ảnh hưởng lớn đến chất lượng và tiến độ thi công của công trình sau này. Tùy theo cấp độ công trình hoặc tính chất của chúng mà cần có quy trình lập hồ sơ báo cáo khảo sát địa chất công trình thay đổi sao cho phù hợp.
Việc lập hồ sơ địa chất công trình là cơ sở pháp lý để nơi thi công đó được đưa vào nghiệm thu. Vậy một bộ hồ sơ phải được trình bình tuần tự như thế nào mới đúng và đủ tiêu chuẩn để lưu hành giữa các bên. Hãy tham khảo bài viết dưới đây để nắm được các bước để tham khảo cho bản hồ sơ của mình bạn nhé!
Theo tiêu chuẩn R+TCVN 9363-2012, hồ sơ địa chất công trình phải được trình bày trên khổ giấy A4 tiêu chuẩn. Các bản vẽ liên quan có thể được đính kèm trong các khổ giấy lớn hơn.
Hồ sơ địa chất công trình phải được trình bày đúng với bố cục với các phần tiêu biểu như: Mở đầu hồ sơ; Phương án khảo sát dự án; Điều kiện địa kỹ thuật của khu đất khảo sát; Đánh giá các điều kiện kỹ thuật đã khảo sát được phục vụ cho xây dựng công trình; Kết luận chung và kiến nghị; Phụ lục của hồ sơ khảo sát.
Ngoài ra, hồ sơ này thường được photo thành 5 bản để đưa cho Chủ đầu tư và bên thi công tham khảo. Để biết rõ hơn các phần sẽ bao gồm những gì, xin mời bạn đọc tiếp phần bên dưới:
1. Mở đầu hồ sơ địa chất công trình
Phần mở đầu của hồ sơ địa chất công trình bao gồm những phần cơ bản và không mấy xa lạ như:
Mặt cắt địa chất công trình
Nhiệm vụ và mục đích của công tác khảo sát địa chất
Công tác khảo sát địa chất bao gồm những yếu tố ảnh hưởng, những phương thức hỗ trợ nào?
Đánh giá sơ bộ về điều kiện địa hình, đặc trưng khu đất nền và một số yêu cầu quan trọng khác.
2. Phương án khảo sát
Trong phần này, hồ sơ địa chất công trình thường tổng hợp các đề xuất từ các phương án khảo sát bao gồm đưa ra ưu điểm và nhược điểm cặn kẽ của các phương pháp khoan địa chất. Từ đó, phương pháp tối ưu nhất sẽ được áp dụng.
Ngoài ra, các kỹ sư còn xác định khối lượng và tiến độ công việc cần phải hoàn thành để mọi người có thể nắm được rõ nhiệm vụ của mình.
Cuối cùng trong phần này, hồ sơ báo cáo khảo sát địa chất công trình sẽ xác lập các điểm cần được thăm dò để cho ra hiệu quả khảo sát tốt nhất.
3. Điều kiện địa kỹ thuật sẵn có của đất nền
Trong phần này, hồ sơ địa chất công trình cần phân tích các tính chất của các lớp đất đá bằng cách khoan địa chất để phân loại các lớp địa tầng trong khu vực thi công, lựa chọn mẫu chính xác để tính toán thiết kế nền móng cho công trình phù hợp.
Mức nước dưới nền đất cũng nên được kiểm tra và đưa vào xem xét những vấn đề có thể được gây ra làm ảnh hưởng đến nền móng công trình xây. Điều này phải được ghi rõ trong kết quả trắc địa kỹ thuật.
Nếu công trình có lớp đất yếu thì phương án thi công chia làm hai trường hợp. Nếu khi khảo sát mà thấy lớp đất này mỏng thì có thể tiến hành nạo vét rồi thay bằng lớp đất khác vững hơn. Nếu khảo sát thấy lớp đất này tương đối dày có thể dùng giải pháp móng khác như khen lún để chia công trình thành các khu vực nhỏ hơn hoặc dùng cọc xuyên qua lớp đất yếu rồi chống lên lớp đất tốt cho cả hai lớp đất của công trình.
Nếu công trình có thấu kính yếu nằm dưới móng: Tùy từng trường hợp mà bên thi công sẽ tiến hành gia tăng độ cứng của kết cấu hoặc chọn giải pháp móng khác để thích hợp hơn kể cả khi phải dùng cọc xuyên qua thấu kính. Trường hợp này nên chú ý tránh ảnh hưởng đến ma sát âm lên cọc.
Nếu lớp đất yếu có chiều dày không đều ở móng của công trình thi công thì sẽ làm cho độ lún của công trình được phân bổ không đều. Để phòng tránh trường hợp này thì các kỹ sư cần kết hợp việc tổ chức hợp lý kết cấu bên trên với nền móng bên dưới công trình. Có thể cải tạo đất bằng phương án thay đất, cố kết trước hoặc dùng cọc đất xi măng để làm việc. Ngoài ra, họ cũng có thể chia nền đất yếu thành các khối độc lập, tăng cường độ cứng từng khối cho hợp lý.
Có thể phải dùng cọc khoan nhồi hoặc san ủi cải tạo bằng lu lèn tĩnh để làm cho nền đất phân bố lực đều hơn.
Nếu đất nền công trình có tính nén co lớn hoặc đất dốc (thường là địa hình đồi núi, thung lũng hoặc vùng lấn sông biển hoặc vùng mở rộng khu công nghiệp), hồ sơ báo cáo địa chất công trình cũng cần nêu bật phương án san bằng (bằng lun lèn, đầm nện, cố kết động) hoặc phải cải tạo đất bằng cọc cát, giếng cát hoặc bằng thoát nước. Đối với công trình có trọng tải to hơn, cọc xuyên qua lớp đất đắp nền được sử dụng. Khi đó, chú ý trượt theo mái dốc hoặc trượt cục bộ móng của công trình để bảo vệ đất nền và thoát nước bề mặt.
4. Đánh giá điều kiện địa kỹ thuật phục vụ xây dựng công trình
Trong phần này, hồ sơ địa chất công trình cần đánh giá các điều kiện tự nhiên, địa văn có thể làm chậm tiến độ của công tác xây dựng nền móng. Ngoài ra, mẫu báo cáo khảo sát công trình cũng nên đánh giá sự ăn mòn của nước với nền bê tông cốt thép để đưa ra phương pháp đối phó với những tổn hại có thể xảy ra.
Công nhân thi công cũng phải đánh giá, phân tích và đưa ra những khuyến cáo sử dụng môi trường địa chất một cách phù hợp để không ảnh hưởng đến kế sinh nhai của dân cư địa phương và nhà dân ở lân cận. Họ phải dự đoán những bất lợi có thể xảy ra để chủ động về các cách khắc phục hợp lý.
5. Kết luận chung và kiến nghị
Các kỹ sư sẽ đưa ra kết luận chung trong phần này của hồ sơ địa chất công trình qua các công tác kiểm định kỹ lưỡng, nghiên cứu tỉ mỉ để xem tình hình địa chất của công trình có đủ để tiến hành xây dựng các bước còn lại hay không.
Từ đó, họ sẽ đề xuất những biện pháp thi công hợp lý để đảm bảo tiến độ cũng như kết quả thi công công trình.
6. Phần phụ lục của hồ sơ khảo sát địa chất công trình
Trong phần cuối này, hồ sơ địa chất công trình cần bao gồm các bản đồ, mặt cắt địa chất công trình, bản vẽ, bảng tính và biểu đồ nếu cần. Cụ thể là các mục như sau:
Biểu đồ thí nghiệm trong và ngoài của địa điểm thi công
Văn bản tổng hợp các tính chất cơ lý của các tầng đất dưới công trình
Biểu đồ thí nghiệm trong và ngoài địa điểm thi công
Vị trí các điểm thăm dò
Các trụ địa tầng hố khoan
Bảng mặt cắt địa chất công trình: mặt cắt ngang, dọc, ký hiệu đất đá và giá trị cơ lý đã được đo
Các bảng biểu khác liên quan
Một số tài liệu tham khảo
Mẫu báo cáo khảo sát địa hình như trên thường có nội dung thống nhất và không thay đổi theo thời gian. Sau khi đã hoàn thành hồ sơ báo cáo khảo sát địa chất công trình, chủ đầu tư có thể xem xét phê duyệt chúng và đưa vào làm bản hồ sơ chính thức cho cả dự án. Người lập hồ sơ nên đảm bảo độ chính xác về mặt chuyên môn để đảm bảo thông tin được truyền đạt một cách khách quan nhất có thể. Từ đó, những biện pháp thi công phù hợp có thể được triển khai để đảm bảo tiến độ và ngân sách của công trình.
V - Tổng kết
Trên đây là những yêu cầu cơ bản của hồ sơ địa chất công trình. Đây là một công việc đầu tiên và không thể thiếu để đắp nặn lên những công trình xây dựng đồ sộ mà ta vẫn thấy. Với bản hồ sơ này, các đơn vị thi công có thể lựa chọn những phương án thi công phù hợp sau này để hiệu quả xây dựng được tối ưu nhất.
Để có dữ liệu chính xác cho bản hồ sơ địa chất công trình, các kỹ thuật xử lý nền móng trước khi thi công nên được đảm bảo. Bạn nên chọn những địa chỉ cung cấp dịch vụ khoan khảo sát, ép cọc bê tông, ép cứ,... uy tín để đảm bảo cho công trình thi công của mình được xây dựng thuận lợi. Ngoài ra bạn có thể tham khảo Dịch vụ khoan khảo sát địa chất uy tín tại Nền Móng Đăng Quang đưa ra giúp công trình được xây dựng đạt tiêu chuẩn xây dựng Việt Nam.